Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Rybniku Wydział IV

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	Mariola Łącka
Protokolant:	Monika Holona

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 r. w Rybniku

sprawy z odwołania D. W. (1) i H. W. (W.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o podleganiu ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania D. W. (1) i H. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 15 listopada 2019r. Znak (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż H. W. u płatnika składek D. W. (1) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, chorobowemu od 1 października 2009r do 30 kwietnia 2012r i od 1 listopada 2012r, i nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w tym okresie z tytułu wykonywania współpracy przy prowadzonej działalności gospodarczej,

2.  zasądza od organu rentowego na rzecz D. W. (1) kwotę 180,00zł (sto osiemdziesiąt zł 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia

Sygn. akt IX U 303/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 listopada 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. stwierdził, iż ubezpieczony H. W. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu jako pracownik u płatnika składek D. W. (1) w okresie od 01.10.2009r. do 30.04.2012r. oraz od 01.11.2012r. lecz podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą.

Od powyższej decyzji odwołał się ubezpieczony oraz płatnik składek wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że H. W. nie podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności gospodarczej, lecz jako pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji wskazał, iż brak jest podstaw do objęcia odwołującego ubezpieczeniem pracowniczym w sytuacji gdy, jest on mężem osoby prowadzącej działalność gospodarczą i jak wynika z zebranej w sprawie dokumentacji małżonkowie zamieszkują pod jednym adresem i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodził się w dniu (...)

Od(...). pozostaje w związku małżeńskim z D. W. (1). Małżonkowie posiadają jedno wspólne dziecko – syna W. urodzonego w (...)r. Po zawarciu związku małżeńskiego nie zamieszkiwali razem , ponieważ ubezpieczony odbywał karę pozbawienia wolności. D. W. (1) zamieszkiwała u swoich rodziców. Potem otrzymała od nich działkę pod budowę domu i wzięła kredyt budowlany. Rodzice byli przeciwni ich związkowi, więc warunkiem darowizny miało być zawarcie umowy o rozdzielności małżeńskiej. Umowę taką małżonkowie zawarli w dniu 14.05.2007r. Ubezpieczony miał wiele długów. Ubezpieczona sama wybudowała dom. W tym czasie prowadziła działalność gospodarczą- najpierw była to cukiernia, potem sklep z odzieżą damską, następnie kiosk L., sprzedaż i montaż rolet okiennych, usługi budowlane, obecnie sklep z biżuterią. Po wyjściu z więzienia w 2007r. ubezpieczony zamieszkał najpierw u jednego, a potem u drugiego brata w Ż.. Następnie wynajął mieszkanie w R. na Placu (...). Zatrudnił się u bratanka w firmie budowlanej. Niskie zarobki nie pozwalały mu na spłatę długów, dlatego wyjechał do pracy do Holandii, gdzie jego bracia D. W. (2) i M. W. prowadzą własne firmy. Tam zamieszkiwał u brata D. i pracował „na czarno” w jego firmie. Przebywał tam średnio 7 miesięcy w roku. Zarobione pieniądze przeznaczał na spłatę długów. W 2011r. i 2012r. ponowie popadł w konflikt z prawem i w marcu 2012 poprosił żonę żeby zameldowała go, aby organy ścigania mogły mu doręczać korespondencję. Pomimo zameldowania nie zamieszkiwał z żoną. Od 01.10.2009r. D. W. (1) zatrudniła ubezpieczonego w niepełnym wymiarze czasu pracy ¼ etatu na stanowisku kierowcy. W okresach kiedy był w Polsce tj. około tydzień do półtora tygodnia w miesiącu wykonywał dla odwołującej prace w prowadzonej przez nią firmie, polegające na przywozie towaru, wykonaniu prac remontowych w ramach przyjętych przez firmę zleceń. Resztę prac odwołująca wykonywała sama. Miała też w pewnym okresie zatrudnionego pracownika P. D., który wykonywał prace związane z montażem rolet. Obecnie prace te wykonuje sama. Nauczyła się montażu rolet. Zleceń tych nie jest dużo. Głównie zajmuje się sprzedażą biżuterii. H. W. jedynie w krótkich okresach mieszkał w domu wybudowanym przez swoją żonę. Jednak nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego. Odwołująca nie stołowała się z mężem. Koszty utrzymania domu w całości pokrywa sama. Ubezpieczony jest zobowiązany do płacenia żonie alimentów na syna w wysokości 500 zł. W okresach kiedy przebywał w Polsce odwiedzał syna, bawił się z nim, przywoził ubrania. Odwołująca pozwoliła mu zamieszkać w domku gospodarczym na terenie swojej posesji, który był do tego przystosowany.W trakcie remontu tego domku w dniu (...). uległ wypadkowi, spadając z drabiny doznał otwartego złamania kości przedramienia lewej ręki. Był leczony operacyjne. Powołani w sprawie świadkowie M. W., D. W. (2) oraz P. D. potwierdzili fakt oddzielnego zamieszkiwania małżonków oraz nie prowadzenia przez nich wspólnego gospodarstwa domowego.

Powyższe Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego, zeznania ubezpieczonego, zeznania zainteresowanej (k.21-23), zeznania świadka P. D. (k.53) oraz pisemne zeznania świadków M. W. (k.71) i D. W. (2) (k.80).

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył co następuje:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Jak stanowi art. 8 ust.1 i 2, art.8 ust.11 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2019 poz.300 ze zm.) za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących przy prowadzeniu działalności gospodarczej, jest traktowany jako osoba współpracująca, natomiast za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, rodziców, macochę, ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, oraz współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust.1 pkt.5 oraz art.13 pkt. 5 powołanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osobami z nimi współpracującymi od dnia rozpoczęcia tej współpracy.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13.07.2017r. III UK 181/16 ocena, czy osoba pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym zależy od okoliczności konkretnego przypadku, przy czym sam fakt wspólnego zamieszkiwania nie może tu mieć decydującego znaczenia. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi, a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują. Ponadto, za współpracującego przy prowadzeniu działalności pozarolniczej można uznać tylko taką osobę, która na rzecz tej działalności wykonuje prace takiego rodzaju, rozmiaru i częstotliwości, że mają one wymiar ekonomiczny i organizacyjny na tyle istotny, iż mogą być postrzegane jako współpraca przy prowadzeniu tej działalności.

Bezsporne jest między stronami, iż ubezpieczony faktycznie świadczył pracę na rzecz D. W. (1) w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Spór zaś w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy ubezpieczony wykonywał swoje obowiązki jako pracownik w ramach zawartej umowy o pracę, czy też jako osoba współpracująca.

Ubezpieczony może zostać uznany za osobę współpracującą przy wykonywaniu działalności gospodarczej prowadzonej przez swojego żonę, jeżeli prowadzi z nią wspólne gospodarstwo domowe oraz współpracuje przy prowadzeniu tej działalności.

W ocenie Sądu, przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że ubezpieczony oraz zainteresowana nie prowadzili w spornych okresach wspólnego gospodarstwa domowego. Małżonkowie zamieszkiwali osobno, każdy z nich ponosił własne koszty utrzymania, mieli zawartą umowę o rozdzielności majątkowej. Ponadto ubezpieczony w firmie żony wykonywał tylko drobne czynności. A biorąc pod uwagę rozmiar i częstotliwość tych prac należy uznać, że nie miały one wymiaru ekonomicznego i organizacyjnego na tyle istotnego, iż mogły być postrzegane jako współpraca przy prowadzeniu tej działalności.

Powyższe wynika z zebranych w sprawie dowodów – w szczególności zeznań ubezpieczonego oraz odwołującej się oraz zeznań powołanych świadków, które jako zgodne, logiczne i przekonywujące zostały uznane przez Sąd za wiarygodne. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że małżonkowie zamieszkiwali oddzielnie, a praca ubezpieczonego u odwołującej miała jedynie charakter pomocniczy i w żadnym wypadku nie przyczyniła się do wzrostu dochodu firmy.

Zatem nie ulega wątpliwości, zdaniem Sądu, że ubezpieczony może podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u D. W. (1).

W konsekwencji takiego stanowiska, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ §2 kpc orzekł jak w sentencji. W pkt. 2 wyroku Sąd na podstawie art.98 i 99 k.p.c. w związku z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych…( Dz.U. z 2018r. poz.265) zasądził od organu rentowego na rzecz D. W. (1) kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia