Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rybniku

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 201/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 14 stycznia 2025 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 317/24.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obraza przepisów prawa procesowego mająca wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. naruszenie art. 7 k.p.k., poprzez uznanie wyjaśnień oskarżonego za nielogiczne i niespójne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Tak sformułowany zarzut apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie, rzeczywiście oskarżony złożył wyjaśnienia, które świadczyły o tym, że swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 209 § 1a k.k.

Oskarżony podał wprost, że „nie ma sensu mieć legalnej pracy bo i tak się nie utrzymam”. Oczywiście związane to było z jego obciążeniami finansowymi, które były efektem jego wcześniejszego, nieodpowiedzialnego trybu życia. Jednakże takiej treści wyjaśnienia oskarżonego, który jest zdolny do pracy, ujawniały jego stosunek psychiczny zwłaszcza do obowiązku alimentacyjnego. Jakże nieprzekonujące były wywody autora apelacji, które powinny być raczej uzasadnieniem zarzutu obrazy przepisów prawa materialnego, z których wynikało, że oskarżony nie regulował alimentów z przyczyn obiektywnych, trudnej sytuacji zawodowej i zdrowotnej, miało to związek z sytuacją na rynku pracy. Stan zdrowia oskarżonego, który miał uniemożliwiać mu podjęcie pracy, wynika jedynie z jego niepotwierdzonych w tym zakresie wyjaśnień. Wypadek w pracy, po którym cztery miesiąc oskarżony miał być na zwolnieniu lekarskim, jak sam podał, miał mieć miejsce w roku 2019, czyli na długo przed okresem niealimentacji objętej zarzutem aktu oskarżenia. Wskazywanie na trudną sytuację na rynku pracy jest wyjątkowo nietrafne w sytuacji, kiedy bezrobocie, w ujęciu statystycznym, w zasadzie nie istnieje.

Można przyznać rację skarżącemu, że wyjaśnienia oskarżonego, poza gołosłownym zaprzeczeniem sprawstwa, powinny zostać uwzględnione na etapie ustalenia faktów, gdyż, jak podkreślono, świadczą one o winie oskarżonego. Z kolei samo nieprzyznanie się oskarżonego, powinno być ocenione w kontekście zrozumienia przez niego znamion występku z art. 209 § 1a k.k.

Jak wiadomo przestępstwo niealimentacji zarówno w typie podstawowym, jak i kwalifikowanym może być popełnione z zamiarem bezpośrednim i ewentualnym.

Dla skazania za przestępstwo niealimentacji określone w art. 209 § 1 k.k. nie wystarczy samo potwierdzenie, że oskarżony nie płaci alimentów, do których łożenia był zobowiązany, lecz konieczne jest równoczesne ustalenie, iż od tego obowiązku "uchyla się", przy czym uchylanie się od obowiązku łożenia na rzecz osoby uprawnionej do alimentów zachodzi wtedy, gdy zobowiązany mając obiektywną możliwość wykonywania tego obowiązku, nie dopełnia go ze złej woli. W szczególności ma to miejsce wtedy, kiedy wykazuje negatywny stosunek psychiczny do wykonywania ciążącego na nim obowiązku, co sprawia, że mimo obiektywnej możliwości jego wykonania, obowiązku tego umyślnie nie wypełnia, gdyż wypełnić go nie chce lub też lekceważy.

Tak właśnie było w rozpoznawanej sprawie. W okresie objętym zarzutem oskarżony lekceważy swoje obowiązki, przejawiał negatywny stosunek do obowiązku alimentacyjnego, gdyż nie podejmował żadnej pracy, nie był nawet zarejestrowany jako bezrobotny. Świadczy to o tym, że nawet nie starał się znaleźć pracy. W żadnym zakresie, nawet minimalnym nie starał się łożyć na utrzymanie uprawnionych do alimentów.

W kontekście uzasadnienia apelacji, warte jest zaznaczenia, że podnoszone kwestie, te związane z realną możliwością uiszczenia rat alimentacyjnych, z uwagi na zajęcia komornicze wynikające z wcześniejszych obciążeń związanych z niepłaceniem alimentów, mogły być rozważane na etapie oceny prawnej zachowania się oskarżonego, gdyby w okresie zarzutów oskarżony pracował i systematycznie spłacał zadłużenie alimentacyjne. Tak jednak nie było, stąd wywody apelującego o braku realnej możliwości płacenia alimentów, nawet w sytuacji dysponowania przez oskarżonego stałym zatrudnieniem, nie przystawały do realiów tej sprawy.

Tylko te naprowadzone fakty, wskazywały, że zarzut naruszenia przepisu art. 7 k.p.k., poprzez błędną ocenę wyjaśnień oskarżonego, był w tej sprawie, wyjątkowo nietrafny.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na treść zarzutu, który został oceniony jako nietrafny, nie mogły zostać uwzględnione wnioski apelacyjne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 14 stycznia 2025 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 317/24.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Co do zasady, wyrok należało utrzymać w mocy, a to z uwagi na to, że zarzuty apelacji okazały się chybione, brak było przesłanek z art. 439 k.p.k. oraz sąd nie dostrzegł potrzeby działania z urzędu w trybie art. 440 k.p.k. i 455 k.p.k. (art. 433 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k.).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 14 stycznia 2025 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 317/2 w pkt 1.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd I instancji wskazał błędną podstawę wymiaru akry. Od dnia 1 października 2023 roku zmianie uległa treść art. 64 § 1 k.k, czego nie odnotował sąd I instancji. Aktualnie, czyli w dacie popełnienia czynu przypisanego, w przypadku przypisania działania w warunkach z art. 64 § 1 k.k., sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. To obliguje do wskazywania tego przepisu również w podstawie wymiaru kary.

Zmiana wyroku w tej części jest obojętna dla oskarżonego, stąd nie narusza dyspozycji art. 434 k.p.k.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Z uwagi na ujawnienie się przesłanek z art. 624 § 1 k.p.k., oskarżonego zwolniono z obowiązku uiszczenia kosztów za postępowanie odwoławcze. Obrońcy z urzędu nie przyznano wynagrodzenia, gdyż nie wziął on udziału w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS