Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rybniku

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 247/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 26 lutego 2025 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 940/24.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania, a to art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd I instancji jednostronnej i schematycznej oceny materiału dowodowego, podporządkowanej apriorycznemu założeniu o winie i sprawstwie oskarżonego oraz rozstrzygnięcie wątpliwości nieusuniętych w postępowaniu dowodowym na niekorzyść oskarżonego poprzez:

a)  oparcie ustaleń faktycznych na podstawie zeznań świadków: T. D., A. Z., S. N., M. C., A. O., M. T., M. P. M. L., które zostały uznane za w pełni wiarygodne, spójne i rzeczowe - podczas gdy wbrew zasadom logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, zeznania te w żadnej mierze nie powinny stanowić podstawy do uznania odpowiedzialności karnej oskarżonego, albowiem świadkowie ci przywołane wypowiedzi oskarżonego wyrwali z całego kontekstu rozmowy i nie oceniali w sposób racjonalny zachowania oskarżonego, który miałby rzekomo w ich przekonaniu wypowiadać słowa świadczące o realnej woli zrobienia pokrzywdzonym krzywdy,

b)  nieuwzględnienie wyjaśnień oskarżonego, w zakresie, w jakim nie przyznawał się on do popełnienia zarzucanych mu czynów, w szczególności odnośnie posługiwania się zwyczajowo przez oskarżonego wypowiedziami metaforycznymi w życiu codziennym;

2.  na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k., mający wpływ na treść wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się czynów opisanych w pkt 1 wyroku, podczas gdy prawidłowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej, w szczególności do uznania, iż wypełnił on znamiona zarzucanego mu czynu;

3.  z najdalej posuniętej ostrożności procesowej, na wypadek niepodzielenia przez Sąd wskazanych zarzutów, na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. ponadto zarzucam zaskarżonemu wyrokowi rażącą niewspółmierność orzeczonej w stosunku do oskarżonego kary w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy oskarżony w żadnej mierze nie utrudniał postępowania karnego, składał wyjaśnienia, a wbrew stanowisku Sądu I instancji w stosunku do oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, o czym świadczy postawa oskarżonego przez czas trwania postępowania sądowego oraz upływ czasu tj. 1 rok od dnia popełnienia zarzucanym mu aktem oskarżenia czynów, co z kolei przemawia za orzeczeniem kary łagodniejszego rodzaju.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja jest bezzasadna i nie podlegała uwzględnieniu.

Sposób sformułowania zarzutów jest na tyle osobliwy, że utrudnia syntetyczne odniesienie się do nich.

O ile skarżący zarzucił obrazę przepisów postępowania oraz błąd w ustaleniach faktycznych, który mógłby być, w okolicznościach konkretnej sprawy, ich efektem, to analiza uzasadnienia apelacji zdaje się wskazywać, że istotą środka odwoławczego jest jednak obraza przepisów prawa materialnego. Do wniosku takiego mogły prowadzić, zawarte w uzasadnieniu apelacji, stwierdzenia, iż oskarżony nie wyczerpał swoim zachowaniem się znamion przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. i jednocześnie brak zaprzeczenia, iż oskarżony ustalone przez sąd treści skierował do pokrzywdzonych.

Nie budzi wątpliwości ani kontrowersji utrwalony pogląd, zgodnie z którym, co do zasady, nie jest prawidłowe stawianie w apelacji zarzutu obrazy przepisów prawa materialnego wraz z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych. Aby możliwe było dopuszczenie się obrazy przepisów prawa materialnego, wcześniej sąd musiałby dysponować prawidłowo ustalonym stanem faktycznym.

Tymczasem analiza materiału aktowego dowiodła, że nie było żadnych wątpliwości i w tym zakresie zarzut obrazy przepisów postępowania wyartykułowany w pkt 1 petitum apelacji jest całkowicie chybiony, że 8 maja 2024 roku oskarżony zadzwonił do Zakładu (...) w R. i wypowiedział cytowane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku słowa. Przedmiotowa rozmowa została zarejestrowana przez urządzenie rejestrujące, zaś dowód z tego nagrania prawidłowo został wprowadzony do procesu. W konfrontacji z tym dowodem, nie ujawniły się powody, które nakazywałyby podważanie ocen sądu meriti odnośnie zeznań T. D. jak i A. Z.. Z kolei w świetle spójnych i wzajemnie uzupełniających się zeznań świadków M. C., M. L. oraz A. O., zasadnie jako nieprzekonujące, a wręcz gołosłowne sąd rejonowy potraktował wyjaśnienia oskarżonego, który zdaje się przeczył, aby miał zagrozić wymienionym świadkom, że ich „wyrąbie”, że stwierdzenia te wypowiadał w przenośni, że w jego ocenie nie były to groźby. Zasadnie w tym zakresie sąd I instancji odniósł się do szeregu okoliczności, w jakich słowa oskarżonego były wypowiadane, co zupełnie z kolei zignorował autor apelacji. Powielanie słusznych argumentów sądu I instancji nie wydaje się celowe, a jest wręcz zbędne. Wystarczające jest odesłanie do pisemnych motywów zaskarżonego wyroku. Warto jedynie zaakcentować, że wyjątkowo celnie w tym zakresie sąd rejonowy wyświetlił, że wypowiedzi oskarżonego należało oceniać przez pryzmat jego dotychczasowej, roszczeniowej postawy względem urzędników oraz faktu, że w przeszłości, z uwagi na jego nieobliczalne zachowanie, interweniowały względem niego służby ratunkowe, także Straż Pożarna, o czym siłą rzeczy poosiadali przecież wiedze pokrzywdzeni. Zakładając więc, co jest w tej sprawie uprawnione, że oskarżony skutecznie nie był w stanie zaprzeczyć, że skierował do pokrzywdzonych wypowiedzi o treści jakiej ustalił sąd I instancji (a nawet to przyznał), to należało dokonać zobiektywizowanej oceny tego, czy w realiach tej konkretnej sprawy, stanowiły one groźby w rozumieniu przepisu art. 190 § 1 k.k.

Dla zaistnienia przestępstwa groźby karalnej nie jest wymagane, by jej adresat miał pewność, był przekonany, że zapowiadane zdarzenie faktycznie nastąpi. Wystarczy, że jedynie przewiduje, że groźba może się urzeczywistnić, że liczy się z taką możliwością” (zob. wyrok SA w Warszawie z 25.06.2014 r., II AKa 162/14, LEX nr 1493813).

W stanie faktycznym tej sprawy ważne jest jeszcze to, że subiektywna obawa pokrzywdzonego i jego przekonanie o prawdopodobieństwie realizacji groźby muszą być uzasadnione, tzn. że zarówno okoliczności, w jakich groźba została wyrażona, jak i osoba grożącego robią wrażenie na obiektywnym, normalnie wrażliwym obserwatorze, iż groźba wyrażona została na serio i daje podstawy do uzasadnionej obawy. Trafnie ujął ten problem Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 4.07.2002 r., II AKa 163/02, KZS 2002/7–8, poz. 38, stwierdzając: „Dla bytu przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. wystarczy wykazać, iż groźba subiektywnie (w odbiorze zagrożonego) wywołała obawę spełnienia i zweryfikować to obiektywnie (przez sąd), czy zagrożony istotnie mógł w danych okolicznościach w ten sposób groźbę odebrać”. Zob. też wyrok SA w Łodzi z 30.07.2013 r., II AKa 125/13, LEX nr 1363273.

Ostatnio poruszone kwestie zostały, jak się wydaje, całkowicie pominięte w apelacji, gdzie jej autor w uzasadnieniu skupił się na próbach wywodzenia, że słowa oskarżonego, posługującego się metaforami czy symboliką, stanowią jedynie jego styl komunikowania się. Takie rozumienie zachowania się oskarżonego nie jest jednak, w warunkach tej konkretnej sprawy, uprawnione.

W podsumowaniu, mając w polu widzenia przede wszystkich styl bycia oskarżonego, zwłaszcza fakt, że w przeszłości oskarżony nie stosował się do regulaminu porządku domowego, zachodziło podejrzenie spalania odpadów w piecu węglowym, wielokrotnie interweniowały służby w miejscu jego zamieszkania w zw. np. z zadymieniem lokalu, zważając na jego roszczeniową i wręcz agresywną postawę, normalnie wrażliwy obserwator takiego zachowania się mógł rzeczywiście czuć się zagrożony ustalonymi wypowiedziami G. M.. Wbrew narracji obrońcy zastosowanej w apelacji, spełniona została przesłanka realnej obawy spełnienia wypowiedzianych gróźb.

Gołosłowne były wywody dotyczące opinii biegłych psychiatrów zawarte w uzasadnieniu apelacji. Zalegająca w aktach sprawy opinia jest bowiem jasna, pełna i wewnętrznie niesprzeczna. Nie została w trakcie procesu przed sądem I instancji skutecznie podważona, nawet nie podjęto ku temu takich prób.

Nie znalazł uznania także alternatywny zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Zgodnie z jednolitym orzecznictwem jak i poglądami doktryny rażąca niewspółmierność kary, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 KK oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (wyr. SA w Katowicach z 5.10.2017 r., II AKa 318/17, Legalis). Kara może być uznana za rażąco niewspółmierną z powodu niewłaściwego wyboru jej rodzaju, jej nadmiernej wysokości, albo z powodu nieorzeczenia warunkowego zawieszenia jej wykonania (wyr. SA w Łodzi z 23.11.2016 r., II AKa 222/16, Legalis). Jak dowiodły tego uwagi poczynione w tej sekcji uzasadnienia, taka sytuacja, co wydaje się oczywiste, nie zaistniała w tej sprawie. Wato jedynie dodać, że oskarżony był wielokrotnie karany, w tym również za przestępstwa podobne z art. 190 § 1 k.k. i art. 190a § 1 k.k. Tylko te względy spowodowały, że jako słuszne należało ocenić argumenty, które wyświetlił sąd I instancji, szeroko uzasadniając na kartach 170 – 171, zaskarżone orzeczenie o karze, a których nie należy w tym miejscu powtarzać. Zresztą autor apelacji na poparcie zarzutu obrazy przepisu art. 438 pkt 4 k.p.k., nie przedstawił w uzasadnieniu apelacji żadnych tez, które stworzyłyby sądowi odwoławczemu pole do dalszej polemiki w tym zakresie.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W podsumowaniu, Sąd nie stwierdził naruszenia przepisów postępowania wskazanego w powyższych zarzutach apelacji, stąd wnioski apelacji należało ocenić jako niezasadne.

Zarzuty nie mogły spowodować zmiany wyroku w kierunku postulowanym przez skarżącego, zaś przeciwko uchyleniu zaskarżonego wyroku przemawiała wprost dyspozycja art. 437 § 2 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 26 lutego 2025 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 940/24.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na to, że zarzuty apelacji okazały się chybione, brak było przesłanek z art. 439 k.p.k. oraz sąd nie dostrzegł potrzeby działania z urzędu w trybie art. 440 k.p.k. i 455 k.p.k., zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy (art. 433 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k.).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Wobec stwierdzenia przesłanek z art. 624 § 1 k.p.k., oskarżonego zwolniono z obowiązku uiszczenia kosztów postępowania odwoławczego. Na rzecz obrońcy z urzędu przyznano stosowne wynagrodzenie, powiększone o podatek VAT należny.

7.  PODPIS