Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rybniku

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 303/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 5 marca 2025 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt III K 1920/24.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  obrazę przepisów postępowania a mianowicie art. 4, 5 § 2, 7, 410 k.p.k., która miała wpływ na treść wyroku, a polegającą na oparciu ustaleń co do winy oskarżonego jedynie na okolicznościach go obciążających przy pominięciu dowodów i okoliczności świadczących na jego korzyść oraz dowolnej ocenie dowodów, poprzez bezkrytyczne danie wiary zeznaniom pokrzywdzonego A. P. i M. K. oraz świadkowi D. K. (1) a przy tym samym niezasadną w części odmowę wiary wyjaśnieniom oskarżonego D. K. (2), nie wyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności sprawy oraz nienależytym uzasadnieniu w tym zakresie;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu przez Sąd I instancji, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu, a w szczególności, iż oskarżony umyślnie naruszył orzeczone wobec niego zakazy wobec A. P. i M. K. w wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 22.02.2023 r. w sprawie o sygn.. akt III K 1989/23, podczas gdy zebrany w sprawie materia! dowodowy nie daje podstaw do takich ustaleń;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja jest bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Sposób sformułowania zarzutów, zwłaszcza w połączeniu z ich uzasadnieniem, skłaniał do kilku uwag teoretycznych.

Skarżący zarzucił bowiem naruszenie przepisów postępowania, a to 4, 5 § 2, 7, 410 k.p.k.

Tymczasem pamiętać trzeba, że co do zasady, nieprawidłowe jest łączne formułowanie zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych i obrazy przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k., w sytuacji, kiedy kwestionuje się oceny dowodów dokonane przez sąd np. w zakresie wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, w oparciu o który to materiał poczyniono (bądź nie poczyniono) ustalenia faktyczne. W takiej sytuacji zawsze uchybieniem pierwotnym będzie naruszenie przepisu procesowego, tj. art. 7, a jego następstwem – poczynienie ustaleń faktycznych na podstawie dowodu z tych wyjaśnień. Błąd w ustaleniach faktycznych ma charakter wtórny.

Nadto wskazać przyszło, że zasada wynikająca z art. 410 kpk obowiązuje także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając w środku odwoławczym własne stanowisko, nie mogą go opierać na fragmentarycznej ocenie dowodów, lecz muszą odnosić się do całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej (wyrok SA w Łodzi z 19 października 1999 r., II AKa 71/99, KZS 2001 r., z. 10, poz. 43; D. Świecki (red.) Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, wyd. II, teza 8 do art. 410 kpk).

Odnosząc się do konstrukcji zarzutu oznaczonego numerem 1 należało wyświetlić również, że w orzecznictwie prezentowany jest jednolity pogląd, że przepisy art. 5 § 2 i 7 k.p.k. mają charakter rozłączny. Gdy Sąd przeprowadzi postępowanie w sposób pełny i kompletny i podda zebrane dowody ocenie spełniającej rygory art. 7 k.p.k., to zastosowanie zasady z art. 5 § 2 k.p.k. nastąpi wówczas, gdy tak przeprowadzona ocena dowodów potwierdzi istnienie wciąż niedających się - w oparciu o nią usunąć wątpliwości (przykładowo: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2014 r., V KK 127/14). Stawianie zarzutów dotyczących obu przepisów jest błędne, z uwagi na ich wykluczający się charakter.

Nie tracąc z pola widzenia powyższych uwag stwierdzić przyszło, że autor apelacji, wyciągając wnioski, oparł się na wyrywkowej, fragmentarycznej analizie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie

Nie sposób zgodzić się z zarzutami zawartymi w środku odwoławczym, bowiem wbrew twierdzeniom skarżącego sąd I instancji w sposób prawidłowy i wystarczający (czego wyrazem jest syntetyczne uzasadnienie) rozważył wszystkie okoliczności sprawy i dowody ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone dokładnie i starannie, a ocena materiału dowodowego przez sąd rejonowy nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów. Wykazano na podstawie których dowodów poczyniono ustalenia faktyczne i jednocześnie wyjaśniono dlaczego te dowody obdarzono walorem wiarygodności, jednocześnie wyświetlając z jakich powodów i w jakiej części, na tym etapie orzekania pominięto wyjaśnienia D. K. (2). W związku z powyższym nie sposób uznać, iż doszło do naruszenia art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k.

Wreszcie, co istotne, analiza uzasadnienia apelacji, może wskazywać, że w istocie autor apelacji starał się wykazać, że oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion przestępstwa z art. 244 w zw. z art. 12 § 1 k.k., skoro na stronie 5 apelacji wprost ujęto, że w ocenie skarżącego „Sąd błędnie przyjął, że D. K. (2) w sposób zawiniony i umyślny naruszył środki karne”. Nadto, zdaniem autora apelacji, nie można mówić o wypełnieniu znamion przestępstwa, jeżeli sama pokrzywdzona zezwalała na kontakt i wspólnie zamieszkiwanie. Nadto skarżący wywodził, że oskarżony w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia, zamieszkiwał w części domu zajmowanej przez jego matkę oraz, że przecież wobec pokrzywdzonej, w tym czasie, prowadzone było postępowanie eksmisyjne z przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Autor apelacji podkreślał przeto, że nie ustalono, czy oskarżony przebywał w odległości od pokrzywdzonej mniejszej niż 50 metrów, że pokrzywdzone nie miały żadnego tytułu prawnego do rzeczowej nieruchomości i wreszcie, zamieszkująca tam matka oskarżonego potrzebowała pomocy.

Prosta analiza dyspozycji przepisu art. 244 k.k. prowadzi do wniosku, że enumeratywne wymienione na karcie 4 apelacji okoliczności, gdyby nawet w zupełności znalazły odzwierciedlenie w materiale aktowym, to nie mogły spowodować dekompletacji znamion przestępstwa z art. 244k.k. Oczywiście fakty te, z całą pewnością, powinny być, w okolicznościach konkretnej sprawy, wzięte pod uwagę na etapie orzekania o karze, precyzując w chwili ustalania stopnia społecznej szkodliwości czynu – art. 115 § 2 k.k. Można sobie wyobrazić stany faktyczne, w których zgody na wspólne zamieszkiwanie wyrażone przez pokrzywdzonych, czy też splot wielu innych okoliczności w konkretnych przypadkach, doprowadziłyby rzeczywiście do dekompletacji znamion występku z art. 244 k.k., a to poprzez wykazanie znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu, czyli ziszczenia się przesłanki z art. 1 § 2 k.k.

W świetle jednoznacznego w tej sprawie materiału dowodowego, ocenionego przez sąd I instancji, jak wskazano, zgodnie z dyrektywą z art. 7 k.p.k., taka sytuacja absolutnie nie zaistniała

Jak zaznaczono, formułując zarzuty, skarżący wyjątkowo fragmentarycznie potraktował materiał dowody.

Świadczy o tym przede wszystkich fakt, że pokrzywdzona wyraziła zgodę, aby oskarżony zamieszkał we wspólnie zajmowanym budynku, jedynie przez chwilę, jak zeznała A. P., „na czas wyrobienia dowodu osobistego”. Początkowo oskarżony był spokojny, jednak z biegiem czasu, jego zachowanie stawało się co raz gorsze. Zaczął ponownie pić alkohol, dopuszczał się wulgarnych wyzwisk, zarzucał naganne prowadzenie się, wręcz stalkował pokrzywdzoną wydzwaniając do niej o różnych porach dnia i nocy. W różny sposób dokuczał A. P. (pobrudził samochód, rzucał kamieniami w okna, kopał w samochód, był złośliwy i nieustępliwy). Te naprowadzone w tym miejscu zachowania się oskarżonego, których efektem była interwencja policji z dnia 17 października 2024 roku, niestety umknęły autorowi apelacji i nie były to z całą pewnością okoliczności łagodzące.

Co najmniej zaskakujący był zarzut, wyrażony w treści uzasadnienia apelacji, że oskarżony, który przecież odbył karę wolności z wyroku III K 1989/22, którym przecież orzeczono również przedmiotowe środki karne, nie był świadomy ich uprawomocnienia się. Zresztą co innego sam oskarżony oświadczył policjantom w czasie interwencji w dniu 17 października 2024 roku.

Osobliwy był zarzut, z którego wynikało, że nie ustalono, czy oskarżony zbliżał się do pokrzywdzonej na odległość mniejszą niż 50 metrów. Skoro strony mieszkały w jednym domu jednorodzinnym w okresie objętym aktem oskarżenia, to fakt ten jest przecież oczywisty, tym bardziej, iż ustalono w sposób pewny, że oskarżony wielokrotnie chodził, także wbrew woli pokrzywdzonej, na piętro, które ona zajmowała. Wreszcie skarżącemu umknęło, że czynności sprawcze oskarżonego nie ograniczały się jedynie do biernego zamieszkiwania we wspólnie zajmowanym lokalu. Z sentencji wyroku wydanego w sprawie III K 1989/22 dowiedzieć się można, i tak został opisany również czyn aktualnie przypisany oskarżonemu, że miał on również zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonymi i to w jakiejkolwiek formie, czyli również za pomocą urządzeń do komunikowania się na odległość, w tym telefonu, który to zakaz był nagminnie łamany. Na ten temat autor apelacji, niestety, milczy.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W świetle jedynie powyżej naprowadzonych faktów i okoliczności, oczywistym jest, że zacytowane na wstępie zarzuty, nie mogły doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku, a z całą pewnością nie były w stanie doprowadzić do decyzji kasatoryjnej.

Oskarżony z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym wielokrotnie w okresie objętym aktem oskarżenia nie stosował się do orzeczonych przez sąd, wyrokiem w sprawie III K 1989/22, środków karnych, czym zrealizował znamiona występku z art. 244 k.k.

Przepis art. 7 k.p.k. dotyczy swobodnej oceny dowodów przeprowadzanej przez sąd. Przepisy Kodeksu postępowania karnego nie zawierają żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów, jak również nie wprowadzają różnic co do wartości poszczególnych dowodów. Ponadto należy pamiętać, że dla skuteczności zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. konieczne jest wykazanie przez skarżącego, jakich konkretnie uchybień w procesie oceny poszczególnych dowodów dopuścił się sąd meriti, prowadzących do wniosku, iż ocena ta przekracza granice oceny swobodnej i jest dowolna. Zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. wymaga zatem wykazania wad w ocenie konkretnych dowodów dokonanych przez sąd orzekający, prowadzących do wniosku, że ocena ta przekroczyła granice swobodnej oceny, przy czym konieczne jest wykazanie konkretnych błędów w sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. Omawiany zarzut nie może sprowadzać się tylko do tego, że autor apelacji zakwestionuje sposób oceny określonych dowodów tylko dlatego, że wynik tej oceny nie jest korzystny dla strony skarżącej – tak jak to było w rozpoznawanej sprawie.

Lp.

Zarzut

rażącą niewspółmierność kary, wynikającą z wymierzenia oskarżonemu kary bezwzględnej 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, co w konsekwencji powoduje, że wymierzona oskarżonemu kara jest rażąco surowa i nieadekwatna do stopnia zawinienia oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy, z uwagi na naprowadzone wcześniej okoliczności, co w tej sprawie jest wyjątkowo oczywiste, nie stwierdził żadnych okoliczności łagodzących, a na pewno nie takich, o jakich mowa w art. 60 § 2 k.k. Zresztą okoliczności z art. 60 § 2 k.k., pomimo powołania tego przepisu w apelacji, nie potrafił zdefiniować również jej autor, czyniąc dalszą polemikę w tym zakresie, niemożliwą.

Skoro jednak postawiono zarzut rażącej niewspółmierności kary, to przyszło jedynie przypomnieć, że o przesłankach z art. 438 pkt 4 k.p.k., można mówić jedynie wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 KK oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (wyr. SA w Katowicach z 5.10.2017 r., II AKa 318/17, Legalis). Kara może być uznana za rażąco niewspółmierną z powodu niewłaściwego wyboru jej rodzaju, jej nadmiernej wysokości, albo z powodu nieorzeczenia warunkowego zawieszenia jej wykonania (wyr. SA w Łodzi z 23.11.2016 r., II AKa 222/16, Legalis).

Jak dowiodły tego uwagi poczynione w wcześniejszych sekcjach uzasadnienia, taka sytuacja, co wydaje się oczywiste, nie zaistniała w tej sprawie. Oskarżony działał w warunkach recydywy. Jest więc sprawcą nieustępliwym, który lekceważy wydawane przez sądy wyroki i robi to z premedytacją. Zachowania wskazane powyżej przekonały, że wobec tego sprawy, jedynie kara pozbawienia wolności, w rozsądnych wymiarach może spełnić swoje cele, zwłaszcza te w zakresie prewencji indywidualnej. Żadne inne orzeczenie o karze nie byłoby w stanie spełnić swojej roli wobec tego niepoprawnego sprawcy.

Wbrew sugestiom skarżącego, w realiach tej sprawy, sąd nie miał uprawnienia do zastosowania art.37b k.k.

Co prawda istnienie podstawy do nadzwyczajnego obostrzenia kary w oparciu o treść art. 57b k.k. w związku ze skazaniem w warunkach określonych w art. 12 § 1 k.k. nie uniemożliwia w ogóle możliwości zastosowania przez sąd orzekający w danej sprawie instytucji określonej w art. 37b k.k. Może to jednak nastąpić wówczas, gdy w konkretnej sprawie, przy uwzględnieniu wysokości dolnej granicy ustawowego zagrożenia karą pozbawienia wolności, możliwe jest jej orzeczenie w takim wymiarze, że jej obligatoryjne obostrzenie (powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia) powoduje, że wymiar tak orzeczonej kary nie przekracza 3 miesięcy pozbawienia wolności, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat, 6 miesięcy pozbawienia wolności, czyli tylko wówczas, gdy możliwe jest jednocześnie respektowanie obligatoryjnego charakteru przepisu art. 57b k.k. oraz treści art. 37b k.k. w zakresie maksymalnej wysokości kary pozbawienia wolności jako kary sekwencyjnej orzeczonej za dany występek.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z tych wszystkich powodów, również w tym zakresie wniosek apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 5 marca 2025 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt III K 1920/24.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na to, że zarzuty apelacji okazały się chybione, brak było przesłanek z art. 439 k.p.k. oraz sąd nie dostrzegł potrzeby działania z urzędu w trybie art. 440 k.p.k. i 455 k.p.k., zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy (art. 433 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k.).

Zmiana zaskarżonego wyroku w pkt 1 miała charakter wręcz redakcyjny, gdyż oskarżony nie stosował się do środków karnych orzeczonych w sprawie III K 1989/22, tak samo jak kara odbyta w tej sprawie była podstawą do przypisania mu działania w warunkach z art. 64 § 1 k.k.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Z uwagi na wystąpienie przesłanek z art. 624 § 1 k.p.k., kosztami za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS