VI Ka 471/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Rybniku z 2025-03-27
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 471/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
|||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Jastrzębiu – Zdroju z dnia 16 maja 2024 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 45/12. |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
I. |
naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 193 § 1 w zw. z art. 194 w zw. z art. 200 § 1 k.p.k., poprzez niedopuszczenie opinii biegłego grafologa, na okoliczność, czy nakreślony ręcznie podpis na spornej umowie kredytu, należy do Oskarżonego — podczas gdy, materiał dowodowy, na kanwie którego oparto wyrokowanie, nie dawał podstaw do przyjęcia sprawstwa oskarżonego A. P. w tymże zakresie |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
W sprawie nie ujawniły się żądne wątpliwości, które nakazywałyby powoływanie się na przepis art. 5 § 2 k.p.k., a które należałoby interpretować na korzyść oskarżonego. Całkowicie niezrozumiałe jest stawianie zarzutu naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. i łączenie go z przepisami art. 193 § 1 k.k. i art. 194 k.p.k., czyli wywodzenie, że w sprawie należało zasięgnąć opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, celem ustalenia autora podpisu na umowie kredytowej z dnia 3 marca 2009 roku. Już w tym miejscu wypada wyświetlić, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że nie można łącznie postawić zarzutu naruszenia art. 5 § 2 i art. 7. Jeżeli bowiem skarżący kwestionuje ocenę dowodów co do ich wiarygodności, to takiej sytuacji dotyczy nie art. 5 § 2, lecz art. 7. Wracając jednak do zarzutu art. 5 § 2 k.p.k., to jego naruszenie jest możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Jeżeli natomiast pewne ustalenia faktyczne są zależne np. od dania wiary lub odmówienia jej określonym dowodom, to nie można mówić o naruszeniu art. 5 § 2, a ewentualne zastrzeżenia do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów mogą być rozstrzygane jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobodnej oceny dowodów wynikającej z treści art. 7 (por. wyroki SN: z 11.10.2002 r., V KKN 251/01, Prok. i Pr.-wkł. 2003/11, poz. 5; z 8.09.2009 r., WA 26/09, OSNwSK 2009, poz. 1844; postanowienie SN z 15.04.2004 r., II KK 369/03, LEX nr 109464). Wyrażono także pogląd, że naruszenie zasady in dubio pro reo możliwe jest jedynie wtedy, gdy sąd w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe i w sposób zgodny z art. 7 ocenił zgromadzone dowody, a pomimo to z dowodów uznanych za wiarygodne nadal wynikają co najmniej dwie wersje faktyczne i organ procesowy rozstrzyga niedające się usunąć wątpliwości niezgodnie z kierunkiem określonym w przepisie art. 5 § 2. Przenosząc te rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, skoro skarżący zarzucił nieprzeprowadzenie dowodów, w tym przypadku dowodu z opinii biegłego, który, jego zdaniem, był niezbędny do tego, aby ustalić, że to oskarżony sfałszował umowę kredytu z dnia 3 marca 2009 roku, to powinien postawić zarzut błędu „braku”, czyli art. 7 k.p.k. w zw. ze stosownymi przepisami ustawy. Niemniej, odnosząc się do treści zarzutu, wskazać należy, że nie był on zasadny, gdyż zgromadzony materiał dowodowy jest jednoznaczny i wskazuje na winę oskarżonego - o czym będzie mowa w kolejnych podsekcjach uzasadnienia. Nadto, co w kontekście omawianego zarzutu jest najważniejsze, to fakt, że na dzień dzisiejszy przeprowadzenie dowodu w postaci opinii z zakresu badania pisma ręcznego odnośnie podpisu na złożonym wniosku kredytowym, jest niemożliwe, albowiem zniszczeniu uległ materiał dowodowy w postaci przedmiotowego podpisu na nim. Podpis ten został zamazany (k.67). Wreszcie, skoro całość materiału dowodowego jednoznacznie wskazuje na sprawstwo oskarżonego, przeprowadzanie kolejnych dowodów, w tym opinii w zakresie sfałszowania podpisu już na samej umowie kredytowej z dnia 3 marca 2009 roku (włączonej do akt sprawy (...) SR W. k.65), w sposób oczywisty zmierzałoby do dalszego niezasadnego przedłużania tego postępowania karnego. Co równie istotne, to fakt, że analiza akt sprawy dowodzi, iż w toku trwającego wiele lat postępowania karnego ani oskarżony, ani jego obrońca nie składali wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu ze wskazanej opinii. To zaś generuje wniosek, w konfrontacji z dyspozycją przepisu art. 427 § 3a k.p.k., że aktualnie omawianego zarzutu, w ogóle nie powinno się podnosić, zwłaszcza w świetle wręcz jednoznacznego materiału dowodowego. Zarzut naruszenia art. 200 § 1 k.p.k., nie przystaje do realiów tej sprawy, skoro sąd nie dysponował w ogóle opinią biegłego grafologa. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Ze wskazanych względów, przedmiotowy zarzut, samoistnie nie był w stanie spowodować orzeczenia reformatoryjnego w kierunku postulowanym przez autora apelacji. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
II. |
a. naruszenie art. 5 § 2 w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez przekroczenie granic oceny przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego — przejawiające się w — zdaniem Sądu pozytywnej ocenie wyjaśnień Oskarżonego, niejako wyłącznie przez pryzmat jego wyjaśnień: „popełnił kilka identycznych czynów na szkodę M. P. ” — podczas gdy już z samej opinii psychologiczno-psychiatrycznej, jawi się trudność, co do prawidłowej oceny Oskarżonego (niepamięć w stosunku do wielu cytowanych w tejże opinii, zdarzeń): badania i przyjęta postawa opiniowanego, nie pozwalaiq biegłym w sposób rzeczowy, wydać opinii sqdowo-pspchiatrvcznei”; b. naruszenie art. 5 § 2 w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez przekroczenie granic oceny przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego — przejawiające się — zdaniem Sądu - w pozytywnej ocenie wyjaśnień świadka K. G. podczas gdy z jej depozycji, wyłaniają się okoliczności, które należało zweryfikować przez pryzmat niedających się usunąć, wątpliwości, |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Tak postawione zarzuty, w okolicznościach tej sprawy, musiały dziwić. Nie jest zrozumiałe powoływanie się przez skarżącego na niepełną opinię biegłych psychiatrów z 7 listopada 2022 roku i na jej podstawie wyciąganie daleko idących wniosków, skoro sąd dysponował kompleksową opinią w zakresie zdrowia psychicznego oskarżonego z dnia 11 marca 2024 roku. Z sobie znanych powodów skarżący pominął, że ostatnia opinia została sporządzona po przeprowadzeniu obserwacji psychiatrycznej, zaś biegli, nie zawarli w niej rewelacji, na które powołał się skarżący. Odnosząc się do relacji świadka G., zeznania tego świadka, płynące z protokołów jej przesłuchania, które zostały ujawnione w stosownym trybie, zwłaszcza te dopuszczone jako dowód przez sąd odwoławczy, wskazują jednoznacznie na sprawstwo oskarżonego. Świadek nie miała wątpliwości, że oskarżony, w czasookresie odpowiadającym dacie zdarzenia, był w posiadaniu dokumentów na nazwisko P.. Jeżeli dodatkowo zwróci się uwagę, że P. został już prawomocnie skazany, wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 16 grudnia 2013 roku w sprawie (...), za szereg występków z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k., gdzie modus operandi był wręcz identyczny, jak w aktualnie rozpoznawanej sprawie, to nie pojawiały się w sprawie żadne wątpliwości. Przecież oskarżony w ostatnio powołanej sprawie wyłudzając kredyty, jak wskazują opisy części czynów mu przepisanych, również posługiwał się dokumentami M. P.. Daty zdarzeń tam przypisanych P. przeplatają się z datą zdarzenia objętego niniejszym postępowaniem. Wreszcie, zeznania powołanego w tym miejscu świadka korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego P., który przyznał się do sprawstwa i złożył nawet wniosek o dobrowolne poddanie się karze. Także z tych względów zarzut naruszenia art. 7 k.p.k., był bezzasadny. Sąd I instancji ocenił zgromadzone dowody swobodnie, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i podstawowego doświadczenia życiowego, czemu dał wyraz w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. W oparciu o tak przeprowadzone dowody dokonał jedynych możliwych ustaleń w tej sprawie, które poddał ocenie prawnej. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
W okolicznościach przytoczonych wyżej, pewnym było, że żaden wniosek apelacyjny nie podlegał uwzględnieniu. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
III. |
naruszenie art. 46 § 1 k.k., poprzez orzeczenie wobec Oskarżonego, obowiązku naprawienia szkody na rzecz (...) S.A. z/s w K., poprzez zapłatę kwoty 6 000 zł — podczas gdy zaskarżonym orzeczeniem, A. P., został zwolniony od ponoszenia kosztów niniejszego postępowania, co zresztą nie umknęło uwadze Sądu na etapie sporządzania uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia: „Sąd zwolnił Oskarżonego od kosztów sądowych (...) kierując się przede wszystkim względami słuszności (e. nie sposób zakładać, że będzie mieć obiektywna możliwość uiszczenia kosztów postepowania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut jest wyjątkowo bezzasadny. Czym innym są koszty postępowania, a czym innym środek kompensacyjny, czy też uprzednio obowiązek naprawienia szkody. Zgodnie z jednoznacznymi poglądami tak doktryny jak i judykatury obowiązek określony w art. 46 § 1 k.k. jest środkiem karnym i w przypadku jego orzekania stosuje się te same reguły, co przy wymiarze kary. Sytuacja materialna oskarżonego nie może mieć wpływu na wymiar orzeczonego środka karnego. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Jeżeli tak, to oczywiście i w tym zakresie wnioski apelacji były bezzasadne. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego w Jastrzębiu – Zdroju z dnia 16 maja 2024 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 45/12. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Z uwagi na to, że zarzuty apelacji okazały się chybione, brak było przesłanek z art. 439 k.p.k. oraz sąd nie dostrzegł potrzeby działania z urzędu w trybie art. 440 k.p.k. i 455 k.p.k., zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy (art. 433 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k.). |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II i III |
Na rzecz obrońcy z urzędu przyznano stosowne wynagrodzenie powiększone o należny podatek VAT. Z kolei oskarżonego, dostrzegając przesłanki z art. 624 § 1 k.p.k., zwolniono z obowiązku uiszczenia kosztów postępowania odwoławczego. |
7. PODPIS |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rybniku
Osoba, która wytworzyła informację: SSO Paweł Stępień, SSO Aleksandra Odoj-Jarek , SSO Anita Ossak
Data wytworzenia informacji: