VI Ka 592/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Rybniku z 2024-11-14
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 592/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
1CZĘŚĆ WSTĘPNA |
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 25 lipca 2024 roku w sprawie o sygnaturze akt III K 104/24. |
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
0.11.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
0.12.1. Ustalenie faktów |
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
0.12.2. Ocena dowodów |
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
1. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia, polegającej na naruszeniu art. 7 k.p.k. i odmowie przyznania waloru wiarygodności w kwestiach istotnych stanowisku oskarżonego w zakresie niedopuszczenia się przez oskarżonego występku z art. 178a 1 k.k. i ustaleniu, że zaprzeczanie przez oskarżonego popełnieniu zarzucanego mu czynu na przymiot wiarygodności nie zasługuje i można je oceniać jedynie w kategorii przyjętej przez niego linii obrony, której jednoznacznie przeczą pozostałe przeprowadzone w sprawie dowody, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że:
2. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia, polegającą na naruszeniu art. 7 k.p.k. i ocenie w sposób dowolny a nie swobodny zeznań świadków J. S. (1) oraz J. S. (2) w zakresie prowadzącym do ustalenia, że oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, podczas gdy powyższe zeznania polegały jedynie na wskazaniu, że na terenie należącej do świadków posesji znajdował się motorower oskarżonego oraz osoba znajdująca się pod wpływem alkoholu (notatka policyjna karta nr I akt postępowania przygotowawczego), która to osoba jednakże nie prowadziła zaparkowanego tam pojazdu, a jedynie znajdowała się w jego pobliżu; 3. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia, polegającą na naruszeniu art. 7 k.p.k. i ocenie w sposób dowolny a nie swobodny zeznań świadka A. W. w zakresie prowadzącym do ustalenia, że oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, podczas gdy powyższe zeznania polegały jedynie na wskazaniu, że oskarżony zakupił w sklepie (...) 2 butelki piwa marki EB, jednakże świadek nie zauważyła, aby oskarżony przed lub po wyjściu ze sklepu prowadził motorower; 4. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia, polegającą na naruszeniu art. 7 k.p.k. i ocenie w sposób dowolny a nie swobodny zeznań świadka J. C. w zakresie prowadzącym do ustalenia, że oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, podczas gdy zeznania ww. świadka wskazywały jedynie, że oskarżony znajdował się w pobliżu motoroweru (notatka policyjna – karta nr 1 akt postępowania przygotowawczego) – jednakże na podstawie zeznań wskazanego świadka nie dało się ustalić, aby oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym; 5. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia, polegającej na naruszeniu art. 7 k.p.k. i ocenie materiału dowodowego w sposób dowolny a nie swobodny, poprzez ustalenie, że osoba widniejąca na monitoringu zabezpieczonym w sklepie (...) jako prowadząca skuter oraz oskarżony to jedna i ta sama osoba, podczas gdy analiza nagrań z monitoringu nie pozwala na jednoznaczną identyfikację oskarżonego jako osoby prowadzącej skuter, |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Sposób sformułowania zarzutów sprawił, że niezbędne jest ich łączne omówienie, w jednej podsekcji uzasadnienia Zarzut apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd I instancji, po przeprowadzeniu przewodu sądowego i prawidłowym wprowadzeniu do procesu całości materiału dowodowego, poddał go ocenie, która nie jest obarczona błędem. Sąd ten wskazał w oparciu, o które dowody poczynił ustalenia faktyczne, wskazał które dowody nie zasługiwały na uwzględnienie i z jakiej przyczyny. Zaprezentowane oceny nie są więc obarczone błędem dowolności, a wręcz przeciwnie, są one swobodne. Przypomnieć przyszło w tym miejscu, iż zgodnie z art. 7 kpk organy postępowania, a więc także i sąd, kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, wtedy gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk), stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk), jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 i 2 kpk). Sąd I instancji sprostał przedstawionym wytycznym. Nie sposób więc przyjąć, że w efekcie błędów procesowych, sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach fatycznych i to takiego, który miał wpływ na treść zaskarżonego wyroku. Nie sposób założyć, jak zdaje się uczynił to autor apelacji, że jedynie słuszne byłoby w tej sprawie, poczynienie ustaleń faktycznych w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego, które w istocie ograniczyły się do zanegowania jego sprawstwa (k.43). Żadnych innych relacji oskarżony w toku przewodu sądowego nie złożył. Z kolei pozostały materiał dowodowy, oceniony zgodnie z regułami z art. 7 i 410 k.p.k. prowadził do jednoznacznych wniosków, a to, że w dniu 21 września 2023 roku w S. oskarżony podjechał motocyklem pod sklep (...) mieszczący się przy ulicy (...), a w tym czasie znajdował się w stanie nietrzeźwym, gdzie poziom alkoholu w jego organizmie osiągał wartości wskazane w pkt 1 sentencji zaskarżonego wyroku. Z kolei sposób przedstawienia zarzutów apelacji dowiódł, że jej autor nie sprostał przywołanym wyżej regułom. Zasada wynikająca z art. 410 kpk obowiązuje bowiem także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które, przedstawiając w środku odwoławczym własne stanowisko, nie mogą go opierać na fragmentarycznej ocenie dowodów, lecz muszą odnosić się do całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej (wyrok SA w Łodzi z 19 października 1999 r., II AKa 71/99, KZS 2001 r., z. 10, poz. 43; D. Świecki (red.) Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, wyd. II, teza 8 do art. 410 kpk). W sprawie należało więc oceniać depozycje wskazanych w apelacji świadków w konfrontacji z pozostałym materiałem dowodowym, w tym zwłaszcza zapisem monitoringu przemysłowego, który to materiał dowodowy był obiektywny. O ile zgodzić należało się ze skarżącym, że żaden ze świadków, w tym policjanci, nie widzieli, aby to oskarżony kierował motocyklem w chwili zdarzenia, to ogół dowodów prowadził do takich jednoznacznych wniosków. Łańcuch ujawnionych poszlak był nieprzerwalny i prowadził do jedynego możliwego wniosku, który zasadnie wyciągnął sąd I instancji. Rozważania w tym aspekcie należało rozpocząć od zapisu monitoringu, gdzie już dokumentacja fotograficzna z kart 18 – 20 nakazywała ustalenie, że to jedna i ta sama osoba, najpierw kierowała motocyklem po ulicy (...), o godzinie 18: 25 podjechała pod sklep (...) mieszczący się S. przy ulicy (...), po czym osoba ta weszła do przedmiotowego sklepu kupując dwa piwa (wcześniej parkując motocykl za sklepem i, jak się wydaje, oddając mocz). Zapisy monitoringu były przy tym na tyle wyraźne, że przybyli na miejsce funkcjonariusze nie mieli problemu z rozpoznaniem, że osoba kupująca owe dwa piwa, to był właśnie zatrzymany przez nich później oskarżony. Faktem jest, że oskarżony zaparkował motocykl za sklepem i tam udał się z kupionym piwem. Tam właśnie był obserwowany przez świadków J. S. (2) i J. S. (1). Obydwoje mieli jednakowe spostrzeżenia odnośnie ujawnionego osobnika, a to takie, że jest to osoba nietrzeźwa. Dlatego zadzwonili na policję. Wreszcie, co najważniejsze, to fakt, że obydwoje nie dostrzegli nikogo innego obok pojazdu. Również motocykl był tylko jeden. Wreszcie, co również umknęło uwadze skarżącego, to okoliczność, że oskarżony był w posiadaniu kluczyka do jednośladu, który trzymał w ręce. Monitoring dowodził wreszcie tego, że osoba, która kierowała owym pojazdem, była ubrana identycznie, jak oskarżony, który kilka chwil później kupował piwo w sklepie. Wreszcie, spostrzeżenia sprzedawcy zatrudnionego w sklepie, tj. A. W., były tożsame ze spostrzeżeniami wskazanych wyżej świadków, jeżeli chodzi o stan trzeźwości oskarżonego w chwili, kiedy płacił za kupione piwo. Tylko te naprowadzone w tym miejscu fakty, stanowiące jednoznaczne poszlaki w procesie dowodzenia, nakazywały dokonanie ustaleń takich, jakie zaprezentował sąd I instancji. W zakresie stanu trzeźwości oskarżonego ujawnionego w pkt 1 sentencji zaskarżonego wyroku, sąd odwoławczy podzielił ustalenia sądu rejonowego, a przy braku zarzutów w tym zakresie, zwolniony był z dalszego rozwodzenia się na ten temat. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wskazane rozważania w połączeniu z wyświetlonymi brakami w argumentacji skarżącego, nakazywały uznanie wniosków apelacyjnych za bezzasadne. Tak sformułowane i uzasadnione zarzuty stanowiły jedynie dowolną polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu I instancji. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
2. |
I. Ewentualnie – z ostrożności procesowej – w przypadku nie podzielenia przez Sąd odwoławczy stanowiska obrony co do braku rzeczywistej możliwości przypisania oskarżonemu sprawstwa czynu zabronionego – na podstawie art. 427 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucam wydanie w warunkach błędu ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, a mającego wpływ na jego treść poprzez ustalenie, że czyn przypisany oskarżonemu charakteryzował się wysokim stopnień winy i społecznej szkodliwości, podczas gdy właściwa analiza elementów podmiotowych i przedmiotowych czynu, a zwłaszcza sposobu i okoliczności popełnienia czynu, prowadzi do wniosku, że stopień winy oraz stopień społecznej szkodliwość czynu nie był znaczny, a zatem w niniejszej sprawie, wobec ziszczenia się pozostałych przesłanek, zachodziły podstawy do warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonego oraz orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów wyłącznie co do kategorii pojazdów, którą poruszał się oskarżony. II. Ewentualnie z daleko posuniętej ostrożności procesowej – w przypadku nieuwzględnienia przez Sąd odwoławczy zarzutów wskazanych w pkt II i III apelacji – na podstawie art. 427 I i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucam rażącą niewspółmierność kary i środków karnych wymierzonych oskarżonemu za przypisany mu czyn, polegający na wymierzeniu ich w zakresie znacznie przekraczającym dolną granicę wskazaną w ustawie i w zakresie rażąco wykraczającym poza potrzeby prewencji ogólnej oraz indywidualnej, w szczególności mając na względzie fakt, iż oskarżony swym zachowaniem nie spowodował żadnego rzeczywistego zagrożenia w ruchu drogowym oraz nie wyrządził fizycznej szkody, zaś rodzaj pojazdu użytego do popełnienia przypisanego mu czynu (motorower) uzasadniał przekonanie, że oskarżony mógłby stać się jedynym ewentualnym poszkodowanym w potencjalnym zdarzeniu drogowym z udziałem oskarżonego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Również wskazane w tej sekcji zarzuty, podlegały łącznej ocenie, gdyż w istocie skarżący dążył w ten sposób, do uzyskania korzystniejszego dla oskarżonego rozstrzygnięcia. Zgodnie z przepisem art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego lub zagrożonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Tak więc konieczne było przypomnienie, że oskarżony kierował motocyklem w stanie wręcz upojenia alkoholowego, gdzie wartość alkoholu w powietrzu wydychanym sięgała niemal 3 promile. Kierował po ruchliwej ulicy o porze, w której panuje zwiększony ruch pojazdów. Jednakże najmocniej należało zaakcentować fakt, że w takim stanie przyjechał do sklepu, w którym kupił piwo, które zamierzał spożywać, po czym zamierzał dalej kierować pojazdem, co w tej sprawie wydaje się oczywiste. Tylko takie okoliczności popełnienia przypisanego czynu wręcz nakazywały ocenę, że stopień społecznej szkodliwości czynu jest wręcz wysoki. To wykluczało jakiekolwiek dalsze rozważania o instytucji warunkowego umorzenia postępowania, co sugerował autor apelacji. W sprawie nie ujawniły się też jakiekolwiek okoliczności, które w jakiś sposób umniejszałyby stopień zawinienia oskarżonego. Nie wskazał ich też skarżący. Z tych też przyczyn, zważając na wręcz aroganckie zachowanie oskarżonego, które cechowało nadto wysokie poczucie bezkarności, nie mogło być mowy, aby przyjąć, że orzeczona kara 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3, w połączeniu z orzeczonymi środkami karnymi, była rażąco niewspółmiernie surowa. Orzeczone kary i środki karne są wręcz wyważone, w sposób odpowiedni korespondują z ujawnionym stopniem społecznej szkodliwości czynu i nie przekraczają stopnia zawinienia oskarżonego. Tylko tak ukształtowane orzeczenie o karze będzie w stanie spełnić, wobec tego niepoprawnego sprawcy, swoje cele w zakresie prewencji indywidualnej. Orzeczenie takie spełni także swoją funkcję odnośnie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Przypomnieć trzeba, w tym miejscu, że zgodnie z jednolitym orzecznictwem jak i poglądami doktryny rażąca niewspółmierność kary, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 KK oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (wyr. SA w Katowicach z 5.10.2017 r., II AKa 318/17, Legalis). Kara może być uznana za rażąco niewspółmierną z powodu niewłaściwego wyboru jej rodzaju, jej nadmiernej wysokości, albo z powodu nieorzeczenia warunkowego zawieszenia jej wykonania (wyr. SA w Łodzi z 23.11.2016 r., II AKa 222/16, Legalis). Co oczywiste, taka sytuacja, nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie. Podnoszenie w apelacji, że oskarżony dotychczas nie był karany i próby budowania na tym fakcie narracji, wedle której należało orzec względem oskarżonego karę łagodniejszego rodzaju oraz środki karne w niższych rozmiarach nie było zasadne. Okoliczność ta w zupełności została uwzględniona przez sąd meriti, który przecież dostrzegł pozytywną prognozę kryminologiczną względem oskarżonego i zastosował dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Przedstawione argumenty wykluczały uwzględnienie wniosków apelacyjnych. Nie było zrozumiałe powoływanie się na dyspozycję art. 37a § 1 k.k., skoro sąd I instancji, co zaznaczył, orzekał w oparciu o przepisy obowiązujące przed 1 października 2023 roku, kiedy to sankcja przepisu art. 178a § 1 k.k., pozwalała samoistnie na orzekanie kary łagodniejszego rodzaju. |
1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
0.1Wyrok Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 25 lipca 2024 roku w sprawie o sygnaturze akt III K 104/24. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Z uwagi na to, że zarzuty apelacji okazały się chybione, brak było przesłanek z art. 439 k.p.k. oraz sąd nie dostrzegł potrzeby działania z urzędu w głównym nurcie w trybie art. 440 k.p.k. i 455 k.p.k., wyrok należało utrzymać w mocy (art. 433 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 k.p.k.). Podzielając argumenty sądu I instancji, brak było jakichkolwiek podstaw do wzruszenia zaskarżonego wyroku |
|
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
1Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
Z uwagi na to, że apelacja była bezzasadna, nie ujawniły się przyczyny z art. 624 § 1 k.p.k., oskarżonego należało obciążyć kosztami sądowymi za II instancję, w tym opłatą od kary w kwocie 180 złotych oraz wydatkami postepowania w kwocie 20 złotych (art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych oraz art. 636 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k.). |
1PODPIS |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rybniku
Osoba, która wytworzyła informację: SSO Paweł Stępień
Data wytworzenia informacji: