Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rybniku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Rybniku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia del. Izabella Świerczek

Protokolant: Karolina Łowisz

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 grudnia 2020 r. w R.

sprawy z powództwa W. W.

przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Zakładu Karnego w J.

o zapłatę

1.  oddala powództwo w całości;

2.  zasądza od powoda W. W. na rzecz pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Dyrektora Zakładu Karnego w J. zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Rybniku na rzecz adwokata G. F. kwotę 442,80 zł (czterysta czterdzieści dwa złote osiemdziesiąt groszy), w tym podatek od towarów i usług 82,80 zł (osiemdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu oraz kwotę 168,40 zł (sto sześćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) tytułem zwrotu poniesionych wydatków;

4.  nakazuje pobrać od powoda W. W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Rybniku kwotę 3452,17 zł (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt dwa złote siedemnaście groszy) tytułem zwrotu części kosztów sądowych;

5.  przejmuje na rachunek Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Rybniku koszty opłaty sądowej w kwocie 7500 zł (siedem tysięcy pięćset złotych).

sędzia (del.) Izabella Świerczek

UZASADNIENIE

W ostatecznym stanowisku powód W. W. domagał się od Skarbu Państwa – Dyrektora Zakładu Karnego w J. zasądzenia na swoją rzecz łącznej kwoty 150 000 złotych, tj. kwoty 100 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku z uszkodzeniem ciała i wywołaniem rozstroju zdrowia, oraz kwoty 50 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku z warunkami odbywania kary pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w J..

Sytuację warunków bytowych powód opisał w osobistym pozwie k. 2 - 8 akt sprawy oraz poprzez pismo procesowe pełnomocnika k. 182-183v akt sprawy.

W odpowiedzi na pozew pozwany reprezentowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podkreślił, że brak jest po stronie powoda jakichkolwiek podstaw do kreowania zarzutów o naruszenie jego dóbr osobistych. W szerokim wywodzie pozwany uzasadnił swoje stanowisko. (Odpowiedź na pozew k. 40-55 oraz pismo k. 226-227 akt sprawy).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód przebywał w Zakładzie Karnym w J. od 3.04.2014 r. do 10.01. 2017 r. Powód podejmował pracę: nieodpłatnie od 16.04.2015 do 7.10.2015, z kolei za wynagrodzeniem od 8.10.2015 do 31.12.2015; nieodpłatnie od 11.01.2016 do 4.09.2016 r., oraz od 5.09.2016 do 30.11.2016 odpłatnie. Od 1.01.2017 do dnia opuszczenia ZK powód podejmował pracę za wynagrodzeniem. Powód wykonywał obowiązki porządkowego w pawilonie B, potem C Zakładu Karnego.

W tym czasie powód nigdy nie przebywał w warunkach przeludnienia. Wszystkie cele w Zakładzie Karnym spełniają normy prawne określone w art. 110 § 2 k.k.w. Powód nie zgłaszał żadnych uwag, cele mieszkalne były dziennie wizytowane. To powód był zobowiązany do codziennej kontroli porządku ogólnodostępnych pomieszczeń pawilonu i mógł zgłaszać usterki z racji funkcji porządkowego. Z uwagi na fakt, iż powód przebywał początkowo w półotwartym zakładzie, miał on możliwość korzystania z dużego terenu tj. skwerów, chodników, boiska sportowego. Powód mógł również korzystać z zajęć kulturalno- oświatowych, czy też biblioteki, czytelni, kaplicy, sali związków wyznaniowych. Powód miał możliwość stałego kontaktu z wychowawcą, który miał możliwość udzielania mu wszelkiej pomocy i porad. W Zakładzie Karnym skazani mogli korzystać również z pomocy pięciu psychologów pracujących na terenie Zakładu. Z uwagi na przewinienia dyscyplinarne powód został przeniesiony do zakładu typu zamkniętego.

Dowód: informacja o pobytach i orzeczeniach (k. 57-59v), rejestr zatrudnienia nieodpłatnego i rejestr zatrudnienia osadzonego- k. 60-62), zarządzenia Dyrektora ZK (k. 63-73),

W czasie pobytu w zakładzie karnym pozwanego powód między innymi przebywał w celi ze Z. K., M. Z. i T. S.. W celach nie było przeludnienia, każdy ze skazanych zobowiązany był do dbania o porządek w celi i pomieszczeniach ogólnodostępnych zgodnie z podziałem zadań. Okna w celach były szczelne, ściany były odświeżone. Podkreślić należy, że skazani mieli obowiązek dbania o czystość w celach zgodnie z wyznaczonymi dyżurami oraz na bieżąco.

W trakcie pobytu w zakładzie karnym pozwanego powód otrzymywał wszystkie środki czystości, które były wydawane w zwiększonej ilości w razie potrzeby. Skazani otrzymywali również sprzęt do czyszczenia oraz środki higieny osobistej tj. szampon, papier toaletowy, mydło, krem do golenia. W zakładzie karnym pozwanego można było korzystać przez całą dobę z umywalek i ubikacji. Każdy sanitariat jest zorganizowany w osobnym pomieszczeniu, tj. umywalnia i ubikacje. Dostęp do zimnej wody był cały czas, z kolei do ciepłej wody 2 razy w tygodniu w łaźni, jednak możliwym było również podgrzanie wody samodzielnie grzałką. W pawilonie było 12 czynnych umywalek. Trzy razy dziennie każdy skazany otrzymuje posiłek. Przepisy obowiązujące w dacie pobytu powoda w ZK nie nakładały na administrację ZK obowiązku zapewnienia ciepłej wody, jednak powód raz w tygodniu do 1.06.2014 r. korzystał z ciepłej wody, od 2.06.2014 do końca pobytu 2 razy w tygodniu. Łaźnia została wyremontowana w 2010 r. Jeśli chodzi o insekty, w razie potrzeby wzywana jest specjalistyczna firma, która je usuwa, następnie zmieniane są materace, bielizna.

W zakładzie karnym pozwanego można korzystać z pomocy psychologa w sposób swobodny. Ponadto skazani mogli zgłaszać skargi zarówno swoim wychowawcom oraz dyrekcji zakładu.

Dowód: zeznania świadków K. K. (k. 254v-255v), P. K. (255 v-256), M. M. (256-257v), P. W. (256v-257), Z. K. (311v-312), M. Z. (k. 378-379),P. H. (przebieg posiedzenia płyta CD k. 395),T. S. (k. 478-484), szczegółowy opis wykonywanych robót- k. 74-77), środki czystości wydawane- k. 78-86), umowa z dnia 9.07.2009 r. o dezynfekcji obiektów i pomieszczeń- k. 87-89), protokół okresowej kontroli stanu technicznego- 90-93, notatki służbowe- k. 94-97, oświadczenia skazanego- k. 98-99

Z uwagi na położenie Zakładu na terenie występowania szkód górniczych mogą występować uszkodzenia budynków, jednak znajdują się one pod ciągłym nadzorem rzeczoznawcy budowlanego, który określa potrzeby remontowe i naprawcze, które są wykonywane na bieżąco.

W trakcie wykonywania zatrudnienia, powód nie kwestionował zakresu swoich obowiązków. Powód nie zgłaszał również zagrożenia bezpieczeństwa.

Kiedy powód zjawił się w Zakładzie Karnym miał odnotowane liczne choroby, tj. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaćma oka lewego, dyskopatia, zaburzenia osobowości, łuszczyca oraz otyłość. W trakcie pobytu w Zakładzie Karnym był stale pod kontrolą lekarską, był leczony farmakologicznie. Powód był konsultowany ortopedycznie, dermatologicznie, okulistycznie, neurologicznie i psychiatrycznie. W trakcie pobytu był również hospitalizowany w dniach 15.10-17.10.2015 roku na Oddziale G.-Wewnętrznym (...) nr 2 w J., gdzie rozpoznano u powoda bóle w klatce piersiowej, cukrzycę insulino niezależną, nadciśnienie tętnicze, otyłość oraz depresję. W dniach od 22,.10.2014 r. do 19.03.2015 r. był umieszczony w Pawilonie (...) w celi nr 21, która była przeznaczona dla osadzonego pełniącego obowiązki porządkowego, które to pełnił powód.

Dowód: wykaz pomieszczeń w budynkach mieszkalnych - k. 100-101, prośby skazanego k. 102-103, notatka służbowa o hospitalizacji skazanego- k. 104, notatka k. 204,

Powód został przeniesiony do zakładu typu zamkniętego z uwagi na przekroczenia dyscyplinarne, tj. zażycie środków odurzających, próby podejmowania działań autodestrukcyjnych, niewłaściwe zachowania wobec funkcjonariusza. Powód nie wniósł żadnych uwag ani zastrzeżeń do protokołu badania na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, z kolei dopiero po trzech dniach złożył oświadczenie, w którym pomówił inną osobę o dosypanie substancji psychoaktywnej do kawy. Należy podkreślić, że dniu 30 maja 2018 r. Prokuratura Rejonowa w Jastrzębiu-Zdroju umorzyła dochodzenie z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu zabronionego. W dniu 29 czerwca 2018 r. zostało umorzone również dochodzenie w sprawie podrobienia podpisu powoda na dokumentach Zakładu Karnego w J. wobec niewykrycia sprawcy czynu.

Dowód: notatka służbowa o pozytywnym teście na obecność środków odurzających i grożeniem samookaleczenia- k. 105, karta informacyjna ze Szpitala- k. 106-108, notatka służbowa- k. 109, protokół z przebiegu badania na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych- k. 110, oświadczenie skazanego- k. 111, wnioski o wymierzenie kary dyscyplinarnej z decyzją komisji- k. 112-115, karta osadzonego zagrożonego samobójstwem- k. 116, opinia psychologiczna- k. 117, wniosek o wymierzenie kary dyscyplinarnej- k. 118, notatka służbowa wychowawcy- k. 119-123, postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnowie o utrzymaniu decyzji o zakwalifikowaniu skazanego do odbywania kary w zakładzie zamkniętym- k. 124-125, prośby skazanego- k. 126-128, odpowiedź- k. 129,pisma 130,131, ocena okresowa- k. 132,not służbowe- k. 133-134, uzupełnienie oceny okresowej- k. 135, not służb- k. 136, oświadczenie skazanego- k. 137, ocena okresowa- k. 138,141, karta depozytowa- 142-144, pismo skazanego- k. 145., postanowienie o umorzeniu dochodzenia k. 489-489v, postanowienie o umorzeniu dochodzenia- k. 527.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód dochodząc roszczeń za naruszenie dóbr osobistych w związku z warunkami osadzenia nie wykazał bowiem, aby jego dobra osobiste zostały przez pozwanego naruszone (art. 6 k.c.). Dowód takowy, że dobro osobiste zostało zagrożone lub naruszone, ciąży na osobie poszukującej ochrony prawnej na podstawie art. 24 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2004r., sygn. V CK 609/03).

O ile jednak dobra osobiste podlegają ochronie prawa, o tyle zgodnie z treścią art. 24 § 1 k.c., jedynie w razie dokonania bezprawnego naruszenia cudzego dobra osobistego można domagać się zastosowania środków ochrony przewidzianych w tym przepisie, w tym zadośćuczynienia i naprawienia szkody. W niniejszej zaś sprawie nie sposób stwierdzić, aby doszło do bezprawnego naruszenia dóbr osobistych powoda w związku z warunkami panującymi w zakładzie pozwanego.

W rozumieniu art. 24 k.c. bezprawnym jest każde działanie naruszające dobro osobiste, jeżeli nie zachodzi żadna ze szczególnych okoliczności usprawiedliwiających takie działanie. Do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych na ogół zalicza się zaś działanie w ramach porządku prawnego, tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa włączając w to zasady współżycia społecznego, a także potrzeba ochrony wartości nadrzędnych (K. P. Komentarz do art.24 kodeksu cywilnego (Dz.U.64.16.93),

[w:] K. P., Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Z., 2003).

Ograniczenia praw jednostki ze względu na interes bezpieczeństwa publicznego, ochronę porządku prawnego lub prawa i wolności innych osób precyzuje Konstytucja RP w art. 31 ust. 3 i art. 41 ust. 1, a także przepisy prawa międzynarodowego, które zostały ratyfikowane przez Polskę, tj. art. 9 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych czy art. 5 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jednocześnie obecnie brak jest przepisów rangi międzynarodowej, określających ściśle kwestię warunków bytowych osób pozbawionych wolności. Dlatego też każde z państw sygnatariuszy, w tym Polska, we własnym zakresie reguluje kwestie bytowe skazanych. W prawie polskim zasady odbywania kary pozbawienia wolności normuje przede wszystkim ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 90, poz. 557 z późn. zm.), która określa m.in. takie kwestie jak cele wykonywania kary, rodzaje zakładów karnych, zasady wykonywania kary i jej indywidualizacja, prawa i obowiązki skazanego itp. Natomiast szczególne znaczenie - z punktu widzenia zarzutów podnoszonych przez powoda - ma przepis art. 110 § 2 k.k.w., w którym ustawodawca zagwarantował, iż w celach mieszkalnych powierzchnia przypadająca na jednego skazanego nie może wynosić mniej niż 3 m ², cele muszą być wyposażone w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy zapewniający skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny dopływ powietrza i odpowiednią do pory roku temperaturę, według norm określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, a także oświetlenie odpowiednie do czytania i wykonywania pracy.

Wszelkie działania podejmowane przez funkcjonariuszy pozwanego względem powoda były zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym. Pozwany wywiązywał się z wszelkich nakazów mających na celu zapewnienie powodowi realizację przysługujących mu praw, a wynikających z obowiązującego systemu norm prawnych szczegółowo regulujących sposób i warunki osadzenia w jednostce penitencjarnej. Powód był traktowany tak samo, jak każdy inny osadzony w pozwanym zakładzie, miał takie same warunki techniczne w celach.

Powód nie przedstawił dowodów na okoliczność, iż w Zakładzie Karnym

w J. w czasie jego osadzenia w nim, miało występować zjawisko przeludnienia. Przedstawione przez powoda dowody nie wykazały także, by warunki panujące w pozwanym zakładzie były niegodziwe czy nieludzkie.

Co do pobytu w Zakładzie Karnym, pozwany wykazał warunki poprzez relację świadków K. K., P. K., M. M. oraz P. W.. Warunki panujące w zakładzie karnym Sąd ustalił również w oparciu o zeznania świadków P. H., M. Z. i Z. K., zwłaszcza T. S., bowiem były one wyczerpujące i szczegółowe. Sąd pominął zeznania świadków w zakresie ustalenia stanu zdrowia powoda, bowiem świadkowie posiadają wiedzę wyłącznie od powoda. W tym zakresie Sąd oparł się na opinii biegłych.

W ocenie sądu zeznania świadka T. S. w obiektywny sposób wykazują, że w toku odbywania kary w ZK powód nie przebywał w warunkach przeludnienia. Nadto z zeznań tych wynika, że warunki bytowe w ZK nie były tego rodzaju, aby można je uznać za prowadzące do naruszenia jakichkolwiek dóbr osobistych powoda. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom powoda również jako sprzecznym z dowodami obiektywnymi w postaci szczegółowego opisu wykonywanych robót, protokołu wydawanych środków czystości, umowy z dnia 9.07.2009 r. o dezynfekcji obiektów i pomieszczeń, protokołu okresowej kontroli stanu technicznego, wykazu pomieszczeń, notatek służbowych czy protokołów.

Brak jest jakichkolwiek podstaw, by stwierdzić, iż umieszczenie powoda

w warunkach panujących w Zakładzie Karnym w J.-Z., miało na celu poniżające traktowanie w rozumieniu art. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950r. (Dz.U. z 1993r., Nr 61, poz. 284), ani by miało w swoim zamierzeniu poniżyć i upokorzyć go, albo iż wywarło na jego osobowość negatywny wpływ. Nadto ocena, czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego zgodnie z art. 24 § 1 k.c., nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta zachowaniem innej osoby (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 kwietnia 2002r., sygn. II CKN 953/00). Zresztą gdyby o wysokości i zasadności zadośćuczynienia miały decydować kryteria subiektywne, to już samo określenie tej sumy w pozwie przez pokrzywdzonego stanowiłoby dowód jej zasadności. Tak jednak nie jest i być nie może. Z tej przyczyny kryteria oceny naruszenia muszą być poddane obiektywizacji,

Okoliczność, że warunki odbywania kary przez powoda uznać należy za dalekie od komfortowych nie oznacza, iż były niehumanitarne i poniżające. O naruszeniu godności skazanego skutkującym prawem do ochrony prawnej można mówić dopiero wtedy, gdy cierpienia i upokorzenie przekraczają konieczny element cierpienia wpisanego w odbywanie kary pozbawienia wolności, zwłaszcza przy bierności zakładu karnego, który nie dba o poprawę warunków odbywania kary i godzi się na przepełnienie cel, nie dba o zwiększenie ich ilości, o remonty, o polepszenie warunków socjalnych, żywieniowych, czy wreszcie kulturalnych. Zarzutu wskazanego wyżej zaniechania nie można postawić pozwanemu, który po kolei na bieżąco remontuje poszczególne cele na terenie zakładu i systematycznie wymienia sprzęt kwaterunkowy, czemu powód nie zaprzeczał.

Powód nie wykazał też żadnych negatywnych skutków rzekomego naruszenia jego dóbr osobistych, na których istnienie się powoływał.

Odnosząc się do zarzutów powoda odnośnie zakażenia gronkowcem złocistym w zakładzie karnym pozwanego i zatrucia powoda dopalaczami Sąd oparł się na dopuszczonych w sprawie opiniach sadowo-lekarskich biegłych z dnia 14 października 2019 roku i opinii uzupełniającej z dnia 29 stycznia 2020 r.

Odnośnie zarzutu powoda, że naruszono jego prawo do właściwej ochrony zdrowia, to przede wszystkim należy podkreślić, że powód był leczony w Zakładzie Karnym przez lekarzy:

chirurga, dermatologa, okulistę. Odbył leczenie szpitalne.

Według opinii biegłych brak badań bakteriologicznych wykazujących gronkowca jako patogen uniemożliwia stwierdzenie zakażenia gronkowcem. Biorąc pod uwagę, iż objawy zakażenia skóry o domniemanej etiologii gronkowcowej występowały u powoda w określonym czasie, zmiany na skórze datowane są w czerwcu i sierpniu 2016 r., po 31 sierpnia 2016 roku brak wpisów o nawrocie dolegliwości - biegli uznali, iż zastosowane w okresie zachorowania leczenie za skuteczne. Zgodnie z wiedzą medyczną ryzyko zakażeń u chorych na cukrzycę jest znacznie wyższe niż w populacji ogólnej. Najczęstszymi postaciami infekcji u chorych na cukrzycę są zakażenia bakteryjne wywołane przez gronkowca złocistego objawiające się występowaniem zmian o typie czyraków. Powód ma predyspozycje (choroby towarzyszące: cukrzyca i łuszczyca), które stanowią istotny czynnik ryzyka rozwoju powikłań infekcyjnych. Nie można zatem założyć, ze do zakażenia doszło w ZK. Powód nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, leczenie było prowadzone przez około 2 miesiące ze skutkiem wyleczenia. W opinii uzupełniającej biegli podkreślili, że występujące zakażenie skóry wynikało z natury choroby jaka jest cukrzyca, zaś leczenie przebiegło prawidłowo i doszło do zagojenia rany.

Z kolei odnośnie zażycia dopalaczy w opinii uzupełniającej biegli stwierdzili, że zatrucie dopalaczami wywołało u powoda tylko pogorszenie samopoczucia ze wzrostem ciśnienia tętniczego (brak jest wzmianki o tym, że po zażyciu dopalacza u chorego do szło do objawów odurzenia niepamięci wstecznej, halucynacji bądź innych dolegliwości), a wdrożone typowe leki hipotensyjne szybko spowodowały normalizację ciśnienia. Badania w (...) Centrum (...) nie wykazały uszkodzenia mięśnia sercowego jak i innej patologii w układzie sercowo-naczyniowym. Zażyty dopalacz miał krótkotrwałe działanie, nie wykazując odległych skutków ubocznych jak uszkodzenia mięśnia sercowego, narządów wewnętrznych bądź ośrodkowego układu nerwowego.

Sąd postanowił pominąć dowód z „pisemnej opinii innych biegłych” wnioskowany w piśmie z dnia 8 maja 2020 r. pełnomocnika powoda i podtrzymany pismem z dnia 22 października 2020 r. na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5) k.p.c. jako zmierzający jedynie do przedłużenia postepowania. Zdaniem Sądu opinia biegłych wraz z opinią uzupełniającą jest wyczerpująca i jasna. Biegli w opinii sądowo – lekarskiej uzupełniającej odnieśli się do zarzutów strony powodowej. Mimo uzupełnienia opinii przez biegłych, powód dalej kwestionował opinie sądowo – lekarskie, nie precyzując przy tym dalszych zarzutów, poprzestając jak się wydaje na pierwotnych zarzutach zawartych w piśmie procesowym z dnia 14 listopada 2019 roku. Nie odniósł się przy tym w ogóle do treści opinii uzupełniającej, nie zweryfikował wcześniejszych zarzutów, wobec uzupełnienia opinii biegłych i nie podał w jakim ostatecznie zakresie kwestionuje opinię uzupełniającą, z jakimi wnioskami biegłych się nie zgadza oraz jakie nowe treści miała, by wnieść opinia innych biegłych.

Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że powód doznał uszczerbku w prawie do ochrony zdrowia.

W orzecznictwie ugruntował się aprobowany przez piśmiennictwo pogląd opowiadający się za kompensacyjnym charakterem przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. oraz w art. 448 k.c. zadośćuczynienia pieniężnego, tj. uznający je za sposób naprawienia szkody niemajątkowej, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych (por. w szczególności wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 1968 r., I PR 175/68, OSNCP 1969, nr 2, poz. 37, oraz uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973r., III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz. 145). O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien decydować w zasadzie rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku i inne podobne okoliczności. Przesłanka naruszenia dobra osobistego stanowi filtr, zabezpieczający przed zalewem powództw ze strony osób, którym zachowanie innych przysporzyło negatywnych przeżyć psychicznych. O ochronie dóbr osobistych może być mowa dopiero wówczas, gdy podmiot żądający ochrony wykaże, iż naruszono pewną wartość, powszechnie akceptowaną w danej społeczności i uznawaną przez tę społeczność za godną ochrony. Nie każde negatywne przeżycie psychiczne człowieka wynikać musi z naruszenia dobra osobistego - przykładowo zwiększony stres czy utrata przyjemności wystąpić mogą bez takiego naruszenia. Wówczas nie może być mowy o zadośćuczynieniu wg art. 448 k.c.

Powód w ocenie Sądu nie miał wystarczającej podstawy do negatywnych odczuć, przy uwzględnieniu nie tylko jego osobistych przeżyć, ale także przeciętnej reakcji człowieka. Ponadto krzywdę moralną - szkodę niemajątkową naprawia się w polskim systemie prawa, przede wszystkim poprzez środki ochrony niemajątkowej ukierunkowane na usunięcie skutków wyrządzonej czynem bezprawnym krzywdy.

Sąd zaś może odmówić zasądzenia sumy pieniężnej wtedy, gdy stwierdzi - w oparciu o zobiektywizowane kryteria - że nie zachodzi potrzeba zadośćuczynienia za krzywdę moralną poprzez jej zrekompensowanie odszkodowaniem pieniężnym. Roszczenie z art. 448 k.c. nie ma charakteru subsydiarnego, lecz ma charakter samodzielny; przysługuje obok zastosowania innych środków, koniecznych do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych, o ile te inne środki nie wyczerpują uprawnień osoby, której dobro osobiste naruszono (por. wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., sygn. akt V CKN 1010/00, OSNC 2003/4/56).

Mając na uwadze powyższe, w punkcie 1 wyroku Sąd oddalił powództwo w całości.

W punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zw. z § 8 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) biorąc pod uwagę, iż powód przegrał sprawę, Sąd zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej RP kwotę 240,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Powód był zwolniony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych tymczasowo, co nie zwalnia go od ponoszenia kosztów poniesionych w celu obrony swoich praw przez stronę pozwaną. Należy wyjaśnić, że obciążenie powoda kosztami procesu nie stanowi żadnej sankcji, a wyłącznie realizację zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Powód z własnej inicjatywy zainicjował postępowanie i tym samym świadomie wszczynając proces cywilny musiał liczyć się z konsekwencjami takiego kroku, także w aspekcie związanym z możliwością przegrania sprawy i tym samym koniecznością zwrotu kosztów procesu stronie przeciwnej.

W punkcie 3 wyroku Sąd orzekł na podstawie § 2 i 4 ust. 2 i 3 w zw. z § 14 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Sąd uznał, iż nakład pracy adwokata oraz obszerność zgromadzonego materiału dowodowego i zeznań świadków pozwala na przyznanie wynagrodzenia w wysokości 150% minimalnego wynagrodzenia określonego § 14 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Sąd podwyższył opłatę o kwotę podatku od towarów i usług. Ponadto zgodnie ze spisem kosztów pełnomocnika powoda, Sąd przyznał kwotę 168,40 zł tytułem poniesionych wydatków w niniejszej sprawie.

W punkcie 4 wyroku Sąd nakazał pobrać od powoda kwotę 3452,17 zł, na którą składają się koszty sporządzenia opinii przez biegłych (2585,57 zł, koszty opinii uzupełniającej - 866,6 zł). Sąd obciążył powoda kosztami częściowo wyłącznie w zakresie sporządzonych opinii, bowiem zostały przeprowadzone na jego wniosek. Ponownie podkreślić należy, że obciążenie powoda kosztami procesu nie stanowi żadnej sankcji, a wyłącznie realizację zasady odpowiedzialności za wynik procesu.

W punkcie 5 wyroku Sąd odstąpił natomiast od obciążania powoda kosztami opłaty sądowej na zasadzie art. 102 k.p.c.